Montreal

Zaterdag was het weer heel vroeg op en met de MegaBus (een soort Greyhound, maar dan goedkoper) naar Montreal. Ik had voor een paar dollar extra een stoeltje op de voorste rij van de bovenste verdieping van de dubbeldekker-bus, zodat ik onderweg nog wat van het landschap kon zien. Niet dat het nou heel bijzonder was, maar toch wel leuk. Grappig detail, het lokale symbool voor (toeristen)informatie is niet zoals bij ons een ‘I’, maar een ‘?’, daardoor zie je af en toe op de snelweg een bordje met ‘Next Exit ?’. Aangekomen in Montreal ging ik met de metro naar het airbnb appartementje, aan de oostkant van het centrum. Daar werd ik ontvangen door de host, Christine, die me meteen even een korte rondleiding gaf door de buurt. Zo liet ze zien dat er vlakbij een buurttuin was, waar ze al drie jaar voor op de wachtlijst stond, maar ze ‘doneerde’ wel altijd haar biologisch afval aan de composthoop daar.
Het was stralend weer, dus ik koos voor een buiten-programma voor de rest van de middag: eerst naar de St. Catherine, de voornaamste winkelstraat in het centrum. Daar realiseerde ik me opeens wat ik eigenlijk mis in Toronto, een stuk voetgangersgebied, waar je op je gemakje rond kan lopen, met winkels, terrasjes en cultuur. Voetgangersgebied bestaat niet in Toronto, daar zijn het overal de auto’s die de dienst uitmaken. Maargoed, dus even rondgeslenterd door het centrum van Montreal. Ik kwam nog langs een sportcafe, waar mensen tot op de stoep stonden te kijken, toen herinnerde ik me dat het de Champions League finale was. Ik had overwogen om wel te kijken, maar omdat ik maar twee dagen in Monreal was en het mooi weer is, leek me dat een beetje zonde. Als het nou gewoon ’s avond was, was er niks aan de hand, maar door dat stomme tijdsverschil viel het hier midden op de dag. Nu zag ik nog net de laatste paar minuten en de beslissing, 3-1 voor Barcelona, beetje jammer weer.
Het volgende doel was de Mont Royal, de berg/heuvel waar de stad naar vernoemd is. De top ligt op 230 meter, en is met een stevige wandeling te bereiken. De hele heuvel is eigenlijk een groot stadspark, terwijl de stad eromheen grotendeels vlak is. Aan verschillende kanten van de heuvel waren er hooggelegen uitzichtpunten, vanwaar je inderdaad een mooi uitzicht had. Op het eerste uitzichtpunt stonden echter bijna net zoveel mensen foto’s van de prullenbak te maken als van het uitzicht. Dit kwam omdat er drie wasberen frietjes uit het afval zaten te eten. Daarna kwam ik op de echte top, maar dit was nogal een anticlimax, want hier stond op een open plek een grote zendmast, met eromheen een rij bomen, waardoor je hier dus niks van een uitzicht had. Het tweede uitzichtpunt was drukker, met een openbare piano waar een vlaamse jongeman enthousiast gebruik van maakte. Het uitzicht aan die kant vond ik minder, je zag wel de rivier, maar vooral veel torenflats en kantoorgebouwen.
Weer eenmaal beneden kwam ik op weg terug naar de metro nog langs een drukbezocht straatevenement. Het was namelijk het weekend van de Formule 1, de Grand Prix van Montreal, ook een van de redenen voor mijn bezoek. Deze straat stond vol met standjes van dure sponsors, terrassen voor VIPS, en vooral veel dure auto’s waar het voetvolk zich aan kon vergapen. In de metro zag ik later zelfs mensen met gebruikte race-banden, gesigneerd met krijt. Gebruikte banden weggeven is in de racerij blijkbaar het equivalent van je shirtje in het publiek gooien bij het voetbal. Omdat ik na de beklimming vrij laat en moe terug kwam heb ik het ’s avond maar rustig aan gedaan, en ‘thuis’ naar de eerste wedstrijd van de Oranjedames op het WK voetbal (toevallig ook in Canada, maar elders) gekeken. Het was een aardige wedstrijd en ze wonnen terecht.
Waar ik Toronto een prima stad vind, maar in het centrum soms wat kil en zakelijk, was Montreal voor mijn gevoel meer een stad van cultuur, creativiteit en gezelligheid. Een voorbeeld was de straatmuzikanten in de metro, die zie je overal, ook in Toronto, maar deze waren anders. Ik zag er eerst al eentje met een akoestische basgitaar en later nog een met een trombone, weer eens wat anders dan altijd maar een saaie gitaar. Ergens halverwege de heuvel, midden in een bebost gedeelte, was ik trouwens nog een saxofonist tegengekomen, die kennelijk een plek zocht waar niemand last zou hebben van het geluid.

Zondag, de dag van de Grand Prix. Omdat de dag altijd gevuld is met andere raceklassen als voorprogramma, en ik een goed plekje wou bemachtigen op de tribune, ging ik direct na het ontbijt richting het circuit. Het leeft een interessante ligging, eigenlijk midden in de stad, maar toch ook weer niet. De stad is eigenlijk een groot eiland tussen de rivieren St. Lawrence en Ottawa, met nog een paar kleinere eilanden eromheen. Een van deze eilanden is aangelegd met grond en steen die vrijkwam bij het graven van de metrotunnel. Op dit kunstmatige eiland is het circuit gebouwd, zodat het complex, samen met het casino, het hele eiland bestrijkt. Al is het zo dat er de rest van het jaar weinig van te merken is, als de tribunes weer afgebroken zijn en het parcours weer openbare weg is. Doordat er middenop de eiland ook nog een meertje ligt, wordt het circuit eigenlijk aan alle kanten door water omgeven. Eenmaal binnen zocht ik een mooi plekje uit, zodat ik dichtbij de baan zat en ook nog het grote scherm kon zien. Toen werden we eerst nog zoetgehouden met een half-uurs-races met Nissan Micra’s, en later nog met allemaal Ferrari’s. Dan was er nog de drivers parade, waarbij alle Formule 1 coureurs in een open oldtimer rondgereden worden en aan het publiek worden voorgesteld. Om de spanning nog even op te bouwen begon op de tribune recht tegenover ons een wave, die door ons voortgezet werd en zo heen en weer. Dan nog de opwarmronde en dan begint het echte werk. Dan scheuren er in een paar seconden 20 bolides voorbij, om iets meer dan een minuut later weer langs te komen, en dat 60 keer. Zo van dichtbij ervaar je veel meer hoe snel ze gaan dan als je op tv kijkt, en het geluid, het voelt alsof ze recht door je trommelvlies rijden. En dan te bedenken dat er mensen zijn die klagen dat de F1 auto’s sinds ze van een V10 motor teruggegaan zijn naar een zuinigere v6 te weinig geluid maken. Nou, ik was blij dat ik mn oordopjes meegenomen had. Ik zat op een gunstige plek, de goedkoopste ‘Tribune Populaire’, waardoor ik de auto’s kon zien aanremmen voor de haarspeldbocht (die boch zelf kon ik net niet zien) en dan vlak voor mij langs weer optrekken op weg naar de start/finish. Ik heb dus wel een aantal passeeracties gezien bij de haarspeldbocht (waaronder eentje van Neerlands hoop, Max Verstappen), en een aantal die op pure snelheid inhaalden op het rechte eind. Maar verder, zelfs met het grote scherm in de verte, en live-commentaar (tweetalig, want Montreal is Franssprekend) over de luidsprekers, vond ik het lastig het verloop van de wedstrijd te volgen. Het was wel helder dat de Mercedessen domineerde, en Lewis Hamilton zijn zoveelste zege bij kon schrijven.
Na afloop werd de baan traditiegetrouw bestormd door het publiek. Toen ik zag dat er vlakbij een hek omgetrokken was bij een opening in de boarding, ben ik er ook doorheen geklommen en heb ik een stuk over het asfalt gelopen tot aan de start/finish. Het was iets om een keer meegemaakt te hebben, de snelheid, het lawaai, en de stank van benzine en rubber. Omdat het circuit op een eiland gelegen is heb je niet heel veel uitgangen en zeker geen parkeerruimte, dus iedereen komt en gaat met de metro. Ik heb nog nooit zo’n rij voor de deur van een metrostation gezien, maar het viel reuze mee hoelang het duurde voor ik er door heen was. Ik ben toen nog even naar de Vieux Port en Vieux Montreal gegaan, het oude deel van de stad langs de rivier. Daar kwam ik nog een interessante straatartiest en het voltallige Spaanse damesvoetbalelftal tegen.

Maandag plensde het van de regen, dus ging ik op zoek naar een binnen-programma, maar zoals op wel meer plekken waren de meeste musea op maandag gesloten. Er was er eentje zo slim om tijdens het hoogseizoen wel op maandag open te zijn, dus ging ik daar naartoe: de Biosphere. Dit is gebouwd in een voormalig paviljoen van de wereldtentoonstelling, een gigantische bol van stalen buizen (die vroeger met kunststof afgedekt waren, maar dat is in een brand verloren gegaan); binnen die bol staat een gebouw, nu ingericht als museum. Het richt zich op zaken als milieu, omgeving, klimaatverandering, duurzaamheid, en schone energie. Het begon met een lab waar je er via opdrachtjes achter zou komen wat erger is: luchtvervuiling of watervervuiling, wat denk je? Toen volgde er een film die het belang van verwondering benadrukte, we moeten naar de natuur blijven kijken, niet alleen hoe we die kunnen beschermen, maar ook hoe we ervan kunnen leren. Voorbeeld: door de structuur van vuurvliegjes te bestuderen kan je ervoor zorgen dat LED-lampjes minder warmte verliezen en dus energiezuiniger worden. In een volgende zaal stonden paspoppen met hele aparte designer jurken/kleding, alles gemaakt van bepaalde soorten afval. O.a. een jurk van plastic zakjes, een van cassettetape, een van frisdrankblikjes, een van airbags, autostoelen-bekleding en veiligheidsgordels, en zelfs eentje van vissenhuid en schelpen. En er was een live-presentatie (met slechts vier man publiek) over cyclonen. Allereerst even de definities: op de Atlantische Ocean worden ze vaak orkaan (hurricane) genoemd, naar de Maya-god Huracan, op de Stille Oceaan worden ze tyfoon genoemd, naar het Chinees tai fung, grote wind, maar de wetenschappelijke, correcte benaming is altijd (tropische) cycloon. En het verschil met een tornado is dat cyclonen altijd boven zee vormen, kilometers breed kunnen worden, en weken lang kunnen aanhouden, terwijl tornado’s meestal boven land vormen, klein zijn en meestal van korte duur. Tenslotte ging ik nog even naar het panorama dak, maar omdat de bol dus niet meer afgesloten is, goot het hier van de regen en hield ik het al gauw voor gezien. Oh ja, het was trouwens een strikvraag, luchtvervuiling is erger voor mensen en watervervuiling is erger voor planten en het ecosysteem, althans in een Westerse, stedelijke omgeving waar waterzuiveringsinstallaties beschikbaar zijn. Daarna zat mijn weekendje Montreal er weer op en was ik na ruim zes uur in de bus weer thuis in Toronto.